علت خشکی لب چیست؟ 11 دلیل شایع و راه های درمان آن
به گزارش مجله گرافیک، خبرنگاران | سرویس سلامت - خشکی لب معمولا در فصل زمستان شدیدتر است، اما این مشکل در هر فصلی از سال می تواند رخ دهد. از آب و هوای خشک گرفته، تا شرایط پزشکی خاص، هر کدام می توانند علت خشکی لب های شما باشند. در ادامه قصد داریم شما را با علت این عارضه و درمان های موجود برای برطرف آن آشنا کنیم. بسیار مهم است که بتوانید بهترین راه درمان خشکی لب را انتخاب کنید تا از علائم آن خلاص شوید. به یاد داشته باشید، که سلامت همیشه از درون به بیرون شروع می گردد.
در صورتی که مطالعه قسمت خاصی از این مطلب مد نظر شماست، با انتخاب عناوین ارائه شده در فهرست موضوعی زیر، به موضوع دلخواه خود برسید.
1. علت خشکی لب چیست؟
2. مراقبت از لب های خشک
3. راه های درمان خانگی
4. علت خشکی لب در نوزادان
5. درمان خشکی لب نوزادان
علت خشکی لب چیست؟
پوست لب بسیار نازک تر و ظریف تر از پوست قسمت های دیگر بدن است. همچنین لب ها در معرض عوامل مختلفی از جمله نور خورشید، هوای سرد و خشک و… هستند؛ همین موارد آن ها را بیشتر در معرض خشکی، ترک خوردن و پوست پوست شدن قرار می دهد. در ادامه بطور مفصل تر با این دلایل آشنا خواهید شد.
1. شرایط اقلیمی
پوست نازک و ظریف لب، در معرض هوای سرد زمستان و تابش مستقیم نور خورشید به سادگی آسیب می بیند، برای مقابله با این عوامل با استفاده از روغن ها و محصولات مخصوص، از لب های خود محافظت کنید. با انجام این اقدامات، اگر همچنان دچار خشکی لب می شوید، از یک ماسک مناسب برای لب های خود بهره ببرید تا هرچه کمتر لب ها با هوای بیرون در تماس باشند. در خانه نیز از دستگاه های بخور بهره ببرید تا هوا مرطوب گردد.
2. کم آبی
بسیاری از ما آب کافی نمی نوشیم و همچنین در رژیم غذایی خود مقدار مطلوبی از سبزیجات تازه و میوه های آبدار قرار نمی دهیم، این امر باعث کاهش میزان آب بدن می گردد. برای حل مشکل کم آبی بدن، تا می توانید آب بنوشید و مصرف قهوه و الکل که می توانند آب زیادی جذب نمایند را محدود کنید.
صابون های درمانی و درست شده از آب گوشت، آبرسان های عالی هستند (کلاژن موجود در این نوع صابون ها همچنین برای پوست و ناخن نیز مفید است). بخش عمده رژیم غذایی خود را به سبزیجات اختصاص دهید. یک بطری آب همیشه کنار دست تان داشته باشید، و مدام آب بنوشید و دوباره آن را پر کنید. اگر به انگیزه بیشتری برای آب نوشیدن احتیاج دارید، از آب های طعم دار بهره ببرید.
3. تر کردن لب با بزاق دهان
متاسفانه، این روش تاثیری کوتاه مدتی دارد، زیرا بزاق به سرعت از روی لب تبخیر می گردد. همچنین مواد شیمیایی که برای آغاز هضم غذا در بزاق وجود دارد، باعث پوسته شدن لب ها می گردد. هیچ راه درمانی برای این موضوع وجود ندارد، تنها باید از جویدن و تر کردن بیش از حد لب ها دست بکشید. هر زمان که از روی عادت، می خواهید لب خود را بجوید از یک روغن یا بالم لب بهره ببرید.
4. تنفس دهانی
بدن ما طوری طراحی شده است که تنفس به وسیله دهان یا بینی صورت بگیرد. تنفس به وسیله دهان به ویژه خوابیدن با دهان باز نه تنها باعث ریختن بزاق روی بالش می گردد، بلکه یکی از علت های خشکی لب است. این موضوع را همچنین زمانی که بینی شما گرفته و مجبورید از دهان نفس بکشید، بیشتر تجربه خواهید کرد. خشکی لب در زمان سرما خوردگی یا گرفتگی بینی اغلب اتفاق می افتد، بنابراین در این شرایط کوشش کنید تا به وسیله بینی تنفس کنید.
5. نبود چربی های سالم در رژیم غذایی
پوست انسان به طور طبیعی یک نوع چربی روان نماینده از اسید های چرب فراوری می نماید و مصرف کم چربی باعث کاهش فراوری این چربی ها می گردد. برای حل این مشکل، از چربی نترسید! از خوردن روغن نارگیل با کیفیت، روغن زیتون، گردو، اسید های چرب MCT، کره، و سایر مواد مغذی دارای چربی لذت ببرید. روغن های گیاهی را ترجیح ندهید! بسیاری از این روغن های فراوری شده به صورت صنعتی، ترکیبی از روغن سویا، ذرت و کانولا و مملو از اسید های چرب امگا 6 هستند. بسیاری از ما بیش از حد اسید چرب امگا 6 در رژیم غذایی خود داریم.
6. کمبود ویتامین و مواد مغذی
کمبود ویتامین ها و مواد مغذی مانند آهن، روی و ویتامین های B می تواند منجر به ترک گوشه لب گردد. سعی کنید رژیم غذایی خود را تنظیم کنید، برای مثال، گوشت، لوبیا، سبزی هایی با برگ تیره مانند اسفناج، صدف خوراکی، دانه کدو تنبل و … را به غذای خود اضافه کنید. فولات (B9) عمدتا ازمنابع گیاهی مانند میوه، سبزیجات و دانه های کامل تامین می گردد. ویتامین B6 نیز در لوبیا، مرغ، ماهی و بعضی میوه ها و سبزیجات موجود است و با مصرف محصولات حیوانی مثل گوشت، ماهی، مرغ، تخم مرغ و لبنیات می توانید ویتامین B12 به دست آورید.
7. دارو ها و مکمل ها
مصرف بیش از حد ویتامین A (بیش از 10000 واحد در روز) می تواند یکی دیگر از دلایل بی شمار علت خشکی لب و البته پوسته پوسته شدن آن باشد. برای مثال، دارو های درمان آکنه، همچنین بعضی دارو های مربوط به فشار خون بالا و تهوع نیز می توانند موجب خشکی لب شوند. اگر براساس تجویز پزشک، دارویی مصرف می کنید، از عوارض جانبی آن آگاه شوید. درصورتی که خشکی لب شما شدید است، می توانید با پزشک خود درباره دارو های جایگزین مشورت کنید.
بعضی داروها مانند آنتی هیستامین ها، داروهای شیمی درمانی و دیورتیک ها می توانند به عنوان یک عارضه جانبی موجب کم آبی بدن شوند. دارو های موضعی درمان آکنه نیز ممکن است حاوی مواد تشکیل دهنده ای مانند اسید سالیسیلیک یا بنزوئیل پراکسید باشند که می توانند منجر به خشکی لب شوند. البته توجه داشته باشید که هرگز بدون مشورت پزشک درمان خود را متوقف نکنید.
8. حساسیت به محصولات بهداشتی و خمیردندان
بسیاری از محصولات آرایشی و بهداشتی لب حساسیت زا هستند و اگر پوست حساسی دارید استفاده از آن ها ایده خوبی نیست. بعضی خمیردندان ها نیز ممکن است حاوی موادی باشند که موجب واکنش آلرژیک ملایم در بعضی افراد شوند. از محصولات چرب نماینده یا مراقبت نماینده لب شیمیایی صرف نظر کنید و به سراغ روش های طبیعی و خانگی بروید.
بعضی محصولات آرایشی و بهداشتی لب حاوی موادی هستند که خشکی لب را تشدید می نمایند. این مواد عبارتند از:
- مرطوب نماینده هایی مانند گلیسیرین
- کافور
- منتول
- فنل
بعضی افراد ممکن است به مواد تشکیل دهنده محصولات مربوط به لب، به خصوص آنان که رنگدانه یا رایحه دارند حساسیت داشته باشند. استفاده از چنین محصولاتی برای این افراد می تواند علت خشکی لب باشد.
9. مواد غذایی تحریک نماینده
مرکبات و سایر مواد غذایی اسیدی، غذا های شور، تند و خیلی خشک یا خشن می توانند لب ها را تحریک نمایند. با دقت غذا بخورید و سعی کنید این غذا ها با لب شما حداقل تماس را داشته باشند، به خصوص اگر لب هایتان خشک یا ترک خورده است.
10. بیماری ها و تغیرات هورمونی
اگرچه این عامل خشکی لب نادر است، اما بعضی از بیماری ها هستند که می توانند باعث خشکی و ترک لب و گوشه های دهان شوند. این بیماری ها شامل اختلالات تیروئید، عفونت قارچی کاندیدا، بیماری کاوازاکی، ایمپتیگو و یا عفونت تبخال است. البته این ها تنها بیماری هایی نیستندکه ممکن است موجب خشکی لب شوند.
علاوه بر این، خشکی لب می تواند یکی از علائم رایج یائسگی در زنان باشد. همینطور که در این زمان سطح استروژن کاهش می یابد، خشکی لب و پوست، چین و چروک، درد مفاصل و سایر علائم آغاز به ظاهر شدن می نمایند.
اگر خشکی لب شما شدید و دردناک است، و همچنین گوشه لب هایتان نیز زخم می گردد، با یک متخصص مراقبت های بهداشتی مشورت کنید.
11. عفونت مخمر
خشکی لب، به خصوص در قسمت گوشه دهان، می تواند نشان از این باشد که بدن شما در حال فراوری بیش از اندازه مخمر است و شما دچار عفونت شده اید. اگر مدت زمان زیادی است که با خشکی لب دست و پنجه نرم می کنید، ترجیحا نزد پزشک بروید تا در صورت احتیاج برای پاکسازی عفونت برای شما آنتی بیوتیک تجویز کند.
سه نکته مراقبت از لب های خشک
1. استفاده از مرطوب نماینده
بهترین محصولات مراقبتی لب ها، از مواد طبیعی از جمله روغن نارگیل و یا روغن بادام درست شده اند. ویتامین E و سایر آنتی اکسیدان ها پوست را تغذیه و از آن محافظت می نمایند. هر شب قبل از خواب، قبل از بیرون رفتن از خانه و یا هر زمانی که فکر می کنید احتیاج است، مقداری پماد یا کرم مخصوص لب، روی لب هایتان بزنید تا ترک آن ها بهبود یابد. مطلب ماسک لب خانگی برای برطرف تیرگی، خشکی و چین و چروک دور لب را بخوانید.
2. اجتناب از شستشوی لب با شوینده های قوی
اگر از دارو های موضعی مربوط به آکنه استفاده می کنید، مراقب باشید که این دارو ها با لب هایتان تماس برقرار ننمایند، زیرا علاوه بر خشک کردن غدد چربی، اغلب پوست لب را نیز تحریک و خشک می نمایند.
3. پرهیز از کندن پوست لب
همه می دانیم که کندن پوست لب خشک شده ممکن است وسوسه انگیز باشد، اما لطفا این کار را نکنید! یک اسکراب لب مرطوب نماینده تهیه کنید تا پوست مرده را از بین ببرد. ساده ترین چیزی که ما می توانیم پیشنهاد کنیم یک قاشق پر شکر (از هر نوع شکری می توانید بهره ببرید) را با مقدار کافی روغن زیتون و روغن نارگیل مخلوط کنید تا یک ترکیب نرم و انعطاف پذیر حاصل گردد. علاوه بر این می توانید از روغن های دیگر مثل روغن بادام یا روغن جوجوبا نیز بهره ببرید، یا مقداری دارچین یا وانیل نیز اضافه کنید تا رایحه بهتری به اسکراب بدهید.
راه های درمان خانگی خشکی لب
چند روش طبیعی موثر برای درمان خشکی لب وجود دارد که احتمالا مواد اولیه آن ها را در خانه دارید. این روش های طبیعی و ساده عبارتند از:
- آلوئه ورا: ژل آلوئه ورا از درون برگ های آن به وجود می آید. این ژل حاوی ویتامین ها، مواد معدنی، آنتی اکسیدان ها و ضد التهاب هایی است که پوست آسیب دیده را ترمیم می نمایند و بهبود می بخشند.
- روغن نارگیل: این روغن از میوه نارگیل گرفته می گردد و با التهاب مبارزه می نماید، در نتیجه باعث نرمی و لطافت پوست می گردد.
- عسل: یک مرطوب نماینده بسیار قوی است که به عنوان یک درمان طبیعی بسیار عالی برای خشکی لب در نظر گرفته می گردد. عسل همچنین حاوی آنتی اکسیدان ها و خواص ضد باکتریایی است که از ایجاد عفونت در لب های بسیار خشک یا ترک خورده جلوگیری می نماید.
- خیار: می تواند به آرامی به لب ها آبرسانی کند و حتی ممکن است حاوی ویتامین ها و مواد معدنی باشد که می تواند ظاهر لب را بهبود بخشد.
- چای سبز: غنی از آنتی اکسیدان ها و مواد معدنی و البته پلی فنول است که التهاب را کاهش می دهد. یک چای سبز کیسه ای را در آب خیس کنید و به آرامی روی لب قرار دهید تا آن ها را نرم کند و پوست مرده را از بین ببرد. این یک تکنیک لایه برداری سنتی و ملایم است.
برای مرطوب کردن و بهبود پوست لب، هر یک از مواد تهیه شده را روی لب ها بمالید.
آلوئه ورا، روغن نارگیل و عسل دارای خواص ضد میکروبی و ضد التهابی هستند که علائم بر مرطوب کردن و آرام کردن پوست لب ها، به جلوگیری از عفونت نیز یاری می نمایند. شما می توانید از بیشتر عطاری ها یا فروشگاه ها این مواد را خریداری کنید.
علت خشکی لب در نوزادان
درحالیکه خشکی لب در نوزادان و بچه ها به ندرت موجب نگرانی است، اگر کودک شما این مسئله را تجربه می نماید و شدت آن هم زیاد است، مهم است که بعضی شرایط را آنالیز کنید. علت خشکی لب در نوزادان می تواند یکی از موارد زیر باشد.
1. کم آبی
یکی از علل خشکی لب در نوزادان همچون بزرگسالان، کم آبی است. یک نوزاد در صورتی که به اندازه کافی شیر نخورد، دچار کم آبی می گردد. به خصوص در روز های گرم، نوزادان ممکن است برای جلوگیری از کم آبی به شیر بیشتری احتیاج داشته باشند. تعداد دفعات کار کردن شکم یک کودک در طول 24 ساعت، به سن وی بستگی دارد، اما نوزادان معمولا در طول روز چهار بار یا بیشتر مدفوع می نمایند و این مقدار احتمالا بعد از 6 هفته کاهش می یابد. هر مقداری کمتر یا بیشتر از این موارد، باید آنالیز گردد.
سایر علائمی که ممکن است نشان دهنده کم آبی در کودک شما باشد عبارتند از:
- گود شدن ملاج کودک
- گود شدن چشم ها
- گریه بدون اشک
- خشکی پوست
- دست یا پای سرد
- خواب آلودگی
- ضربان قلب تند
2. پوست اندازی
نوزادان اغلب بعد از تولد، چند لایه پوست می اندازند و این یک فرایند طبیعی است که ممکن است موجب خشکی پوست لب و بدن آن ها گردد. این بدان دلیل است که بدن آن ها در حال تطابق یافتن با دنیای بیرون از رحم است.
3. خوردن یا مکیدن لب ها
نوزادان به طور غریزی تمایل بالایی به مکیدن دارند، بنابراین ممکن است دائما لب های خود را بلیسند، حتی زمانی که در حال شیرخوردن نیستند. این رفتار باعث خشکی لب های آن ها می گردد زیرا تبخیر بزاق از روی لب، خشکی را تشدید می نماید.
4. پوست حساس
نوزادانی که به تازگی متولد شده اند، ممکن است به دلیل حساس بودن پوست شان نسبت به بعضی مواد دچار ترک لب شوند. برای مثال، بعضی نوزادان به مواد آرایشی حساس هستند، بنابراین اگر فردی که از مواد آرایشی استفاده نموده است، کودک را ببوسد، احتمال ترک خوردن لب کودک وجود دارد. به علاوه بعضی از نوزادان نسبت به لوسین ها، دستمال های مرطوب، کرم و … نیز حساس هستند.
5. دارو ها
ترک لب ها می تواند اثر جانبی یک داروی خاص باشد. والدین یا پرستاران نوزاد باید قبل از اینکه دارویی را به کودک بدهند، با پزشک اطفال مشورت نمایند و از عوارض جانبی ان دارو کاملا آگاه شوند.
6. تغییرات آب و هوایی
گرما، سرما و باد می توانند باعث ایجاد ترک و خشکی لب در نوزادان گردد. آب و هوای در نوسان، رطوبت پوست نوزاد را از بین می برد و همین می تواند علت خشکی لب وی باشد.
7. کمبود مواد مغذی
بسیار نادر است، اما ترک لب می تواند نشانه کمبود مواد مغذی خاصی در بدن نوزاد باشد. نبود تعادل مناسبی از مواد مغذی، منجر به خشکی و ترک لب کودک می گردد. درصورتی که گمان کردید کودک شما از کمبود بعضی مواد مغذی ضروری رنج می برد، به پزشک مراجعه کنید.
8. بیماری کاوازاکی
این یک بیماری غیررایج است که بر بچه ها و نوزادان اثر می گذارد. کاوازاکی موجب تب طولانی و التهاب رگ های خونی می گردد. این بیماری معمولا در سنین 6 ماهگی تا 2 سالگی ظاهر می گردد و میزان ابتلای بچه ها زیر 3 ماه به آن بسیار کم است. علاوه بر قرمزی و خشکی لب ها، در اثر این بیماری ممکن است کودک دچار تب، راش پوستی و تورم پا ها و دست ها گردد.
پیشگیری از خشکی لب بچه ها
شما می توانید با بعضی اقدامات از خشکی لب فرزندتان پیشگیری کنید. این اقدامات عبارتند از:
- دمای منزل را ثابت نگهدارید و در صورت لزوم از دستگاه بخور برای ایجاد رطوبت بهره ببرید.
- حصول اطمینان از اینکه کودک لباس مناسب با هوای داخل و خارج از خانه پوشیده و در برابر آفتاب، سرما و باد محافظت می گردد.
- توجه داشته باشید که پوست نوزادان حساس تر از پوست بزرگسالان است، بنابراین از مصرف کرم ها و یا لوسیون های مخصوص بزرگسالان بر روی پوست آن ها خودداری کنید.
- کودک را مرتبا با شیر تغذیه کنید و دقت کنید که در هوای گرم او به شیر بیشتری احتیاج خواهد داشت.
درمان خشکی لب نوزادان
خشکی و ترک لب در نوزادان، می تواند دردناک باشد و خبر خوب این است که درمان آن با روش های درمان خانگی امکان پذیر است. با این حال، در صورت تشدید این مشکل باید به پزشک مراجعه گردد. برای درمان خشکی لب و مرطوب کردن لب نوزاد می توانید روش های زیر را امتحان کنید.
1. استفاده از لانولین
کرم لانولین، یکی از راه های درمان زخم و خشکی سینه در مادران شیرده است. این کرم به طور طبیعی از پشم گوسفند گرفته می گردد و می تواند برای درمان خشکی لب نوزاد نیز بسیار مفید باشد.
2. شیر مادر
شیر مادر حاوی مقادیر زیادی آنتی بادی است که می تواند با بیماری ها مبارزه کند. در روز های اول پس از زایمان، شیر مادر دارای مواد استریل نماینده ای است که می تواند از کودک در مقابل باکتری ها و ویروس ها محافظت کند. چند قطره از شیر مادر را روی لب های خشک یا ترک خورده کودک بمالید تا رطوبت آن تامین گردد. این کار همچنین خطر ابتلا به عفونت را نیز در نوزاد کاهش می دهد.
3. استفاده از روغن ها
روغن های طبیعی مانند روغن زیتون یا نارگیل دارای خواص مرطوب نمایندگی هستند. استفاده از آن ها به مقدار بسیار کم برای لب نوزاد می تواند وظیفه آب رسانی و بهبود خشکی لب آن را به عهده بگیرد.
4. استفاده از محصولات مخصوص بچه ها
شما می توانید از داروخانه ها محصولات مراقبتی لب مخصوص نوزادان خریداری کنید. این محصولات معمولا حاوی مواد طبیعی هستند و کاملا آزمایش شده اند تا برای پوست حساس بچه ها مناسب باشند. با این وجود توصیه می گردد که قبل از مصرف هر یک از این محصولات حتما با پزشک مشورت کنید.
5. پوشش مناسب در هوای سرد
هوای بسیار سرد یا بسیار گرم می تواند به سرعت منجر به خشکی لب نوزادان گردد. باد، سرما، و خورشید همه می توانند خشکی و ترک لب کودک شما را تسریع نمایند. از پوست نوزاد خود در برابر هوای بسیار گرم یا بسیار سرد محافظت کنید، برای این منظور قبل از خروج از خانه، یک لایه پماد، روغن یا کرم محافظ روی پوست و لب کودک بمالید.
6. استفاده از دستگاه بخور
حفظ رطوبت هوا، حداقل در خانه، می تواند تا حد زیادی از خشکی لب کودک پیشگیری کند. دستگاه های بخور، می توانند سطح رطوبت فضا را افزایش دهند که این مسئله، مانع از خشک شدن لب کودک می گردد.
7. بیشتر کودک را تغذیه کنید
پوست نوزادان تازه متولد شده، به سرعت دچار خشکی می گردد، مگر اینکه در فواصل منظم تغذیه شوند. خشکی لب می تواند نشانه ای از کم آبی در بدن کودک باشد. هرکودک، برنامه غذایی متفاوتی دارد. همچنین این برنامه در طی رشد کودک تغییر می نماید. دقت کنید که تغذیه کودک در فواصل زمانی منظم انجام گردد. فواصل تغذیه کودک را هرچه بیشتر منظم نگاه دارید و اگر ملاحظه می کنید که کودک کمتر از معمول شیر میخورد، و لب هایش خشک شده است، بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
نظر شما چیست؟ آیا شما علل دیگری برای خشکی لب می شناسید؟ تجربیات خود را با ما و مخاطبان خبرنگاران، در قسمت ارسال نظر به اشتراک بگذارید.
منبع: setare.com