سنگ های مقدس بوداییان ؛ تبت - مجله گرافیک

این سرود را نمی توان به قطعه ای ساده یا حتی در حد چند جمله ترجمه کرد، چرا که کل آموزه های بودا در ذات و جوهر آن نهفته است. از این رو از برخوانی این سرود همراه با تسبیح زنی دعاگویان به شکل معقولی شناخته شده ترین عمل مذهبی در بودیسم تبتیان قلمداد می گردد، چنان که این باور وجود دارد که این عمل می تواند به آزادی و بوداگری بیانجامد. سنگ های رنگ شده یا تراشیده شده با سرود مقدّس بودایی در سرتاسر تبت و نپال گسترده است.

در تبت، این سرود را می توان در همه جا یافت؛ بر پرچم های دعاگویان و دوچرخه هایشان، که بر روی کاغذهایی به شکل طومار چاپ شده یا روی بنایی با معماری خاص تراشیده شده است. از طرفی می توان آنها را روی صخره ها و سنگ هایی به خط تبتی دید که در بعضی مواقع با رنگ های روشن رویشان حکاکی یا نقاشی شده است. سنگ های مانی یا سنگ های جواهری در سرتاسر چشم اندازهای تبت گسترده است. آنها در نزدیکی صومعه ها، کنار روستاها، در امتداد کرانه رودها، رودخانه ها و امتداد دیوارهای طولانی دیده می شوند. بعضی مواقع سنگ های مانی به شکل گروهی و در کنار هم نهاده شده اند تا تپه های باستانی یا سنگ چین ها را شکل دهند، خصوصا در گذرگاه های قلّه کوه ها یا در آستانه آبادی ها. دسته های بزرگی از آنها را می توان به شکل گروهی و همه با یک متن مشابه که بارها و بارها تکرار شده است پیدا کرد.

حکاکی سنگ های مانی را می توان یک نوع مراقبه تلقی کرد. این کار را راهب ها و نیز روستاییان بومی انجام می دهند و آنها را به تپه هایی می افزایند که با گذشت زمان، بزرگ تر و بزرگ تر می شوند. تپه سنگی جیانا مانی در روستای زینزای از توابع استان خودمختار تبتی یوشو در چین درست به این شکل توسعه یافت. این تپه حدود 300 متر درازا داشته و پهنای آن 80 متر بوده و ارتفاعی حدود 4 متر دارد و تخمین زده می گردد که حدود 2 میلیارد سنگ مانی در آن باشد که طی 200 سال به وسیله موؤمنان متدیّن جمع آوری شده است. این تپه، بزرگ ترین تپه سنگ های مانی در دنیا است.

بسیاری از این سنگ ها را می توان در کشورهای همسایه مانند نپال و بوتان هم دید، جابی که بوداییسم در آنجا هم به شکل گسترده ای اشاعه شده است. نمونه های وسیعی از سنگ های مانی مشابه لوح هایی که در جداره های سازه های صخره ای تراشیده شده است در سرتاسر منطقه ها نپالی نشین هیمالیا هم می توان یافت. بعلاوه این سنگ ها را در اطراف صومعه ها در هند می توان دید که در آن سرود به شکل زبانی و نسل به نسل تا به امروز انتقال یافته است. هنوز تعیین نیست که از چه زمانی این سرود مورد استفاده نهاده شد، اما نخستین شواهد ثبت آن در اواخر قرن ده و اوائل قرن یازده در کارانداوی ها سوترا بوده که خودش در اواخر قرن چهار میلادی از منبعی قدیمی تر گرد آوری شده بود.