میلیاردها تی رکس در زمین پرسه می زدند؛ گزارشی جدید از دیرین شناسان - مجله گرافیک

پژوهش های جدید که بر پایه مطالعات دو دهه گذشته بر روی دایناسور تی رکس (T.rex) صورت گرفته، تقریبی نسبتا دقیق از تراکم جمعیت این گونه مهم دایناسورها ارائه می دهد.

این مطالعه که نتایج آن در نشریه Science منتشر شده همچنین از تراکم جمعیت تیرانوسوروس ها (تی رکس ها) برای برآورد مجموع تی رکس هایی که تا کنون زیسته اند، استفاده نموده است. پژوهشگران تخمین می زنند که در هر دوره از حدود 127 هزار نسل از دایناسورها، به طور متوسط 20 هزار تی رکس زندگی نموده و مرده اند.

این میانگین ها نشان می دهند که در مجموع 2.5 میلیارد تی رکسی در مناطق بومی آن شامل آمریکای شمالی احتمالا تا شمال آلاسکا و تا جنوب مکزیک در مدتی بیش از 2 تا 3 میلیون سال زندگی می نموده اند.

این نخستین باری نیست که دانشمندان سعی می نمایند جمعیت تی رکس ها را تخمین بزنند و در حقیقت میانگین تراکم جمعیت در مقاله جدید، که یک تی رکس در هر 110 کیلومتر مربع را پیشنهاد می دهد، تقریبا شبیه به برآورد قبلی است که در سال 1993 منتشر شده است. اما در مطالعه جدید از آخرین تحقیقات زیست شناسی تی رکس برای تنظیم دقیق حد بالا و پایین مجموع جمعیت استفاده شده است.

پس از اجرای میلیون ها شبیه سازی رایانه ای که هر یک با ترکیب اندکی متفاوت از مقادیر احتمالی انجام شد، معین شد که تعداد کل تی رکس ها می تواند از 140 میلیون تا 42 میلیارد متغیر باشد که میانگین آن حدود 2.5 میلیارد است. به همین ترتیب در حدود 1300 تا 328 هزار تیرکس می توانسته در هر دوره زندگی کند که میانگین آن 20 هزار خواهد بود.

هالی وودارد (Holly Woodward) دیرینه شناس مرکز علوم بهداشتی ایالتی اوکلاهاما هک در مطالعه جدید همکاری نداشته است. او درباره این نتایج گفت: واقعا هیجان انگیز است که کسی در کوشش است… از هر چه درباره تی رکس می دانیم استفاده کند تا بتواند پویایی جمعیت آن ها را کشف کند. این کار در مقیاس بزرگی صورت گرفته است.

مطالعه تی رکس

در 20 سال گذشته پژوهشگران چیزهای خارق العاده ای درباره تی رکس ها کشف نموده اند. از جمله طول عمر آن ها که حدود 28 سال بوده است، سن بلوغ آن ها که تقریبا 15.5 سال بوده و اینکه یک تیرکس بالغ به طور متوسط 6800 کیلوگرم وزن داشته است. این داده ها به دانشمندان یاری نموده تا زمان تقریبی نسل تی رکس ها و میانگین توده بدنی آن ها را در هر زمان مشخص مشخص نمایند.

برای رسیدن به تعداد جمعیت تی رکس، پژوهشگران از رابطه میان توده بدنی و تراکم جمعیت در میان حیوانات زنده استفاده کردند. به طور متوسط با افزایش 10 درصدی توده بدنی حیوان، تراکم جمعیت آن بیش از چهار پنجم کاهش می یابد. الگویی که به قانون داموت (Damuths Law) معروف است.

داموت یک بوم شناس از دانشگاه کالیفرنیا بود که برای نخستین بار با جمع آوری داده های زیست محیطی در طول 30 سال درباره پستانداران زنده، این الگو را کشف کرد. با این وجود، قانون دامون قطعی نیست. زیرا حیوانات در سبک زندگی و زیستگاه خاص خود بسیار متفاوت هستند. برای نمونه کفتارهای لکه دار و جگوار (پلنگ آمریکایی) توده های بدنی مشابهی دارند و هر دو شکارچی هستند اما تراکم جمعیت کفتارها 50 برابر بیشتر است.

هنگامی که قانون داموت پس از تصحیح این واقعیت که تیرکس پستاندار نیست، برای تراکم جمعیتی تیرانوسوروس (Tyrannosaurus) اعمال شد، نشان داد که جمعیت این گونه از دایناسورها احتمالا در بازه ای بین 140 میلیون و 42 رأس واقع شده است.

چارلز مارشال (Charles Marshall) نویسنده اصلی این مطالعه از دانشگاه کالیفرنیا برکلی گفت: در دیرینه شناسی تخمین موضوعات بسیار سخت است. بنابراین چیزی که من آغاز به انجام آن نموده ام این است که کمتر درباره تخمین دقیق موضوعی فکر کنم و بیشتر به مشخص قیدها بپردازم و اینکه آیا می توانم حد بالا و پایین دقیقی برای آن درنظر بگیرم؟

زندگی از سنگ

فارغ از درک بهتر از تعداد این شکارچیان غول پیکر، مارشال و همکارانش توانستند اعداد را باز هم جزئی تر نمایند تا تخمین بزنند که فسیل ها هر چند وقت یک بار شکل می گیرند و آیا می توان احتمال فسیل سازی تی رکس را به همان روش محاسبه شانس برخورد با صاعقه، کمیت سنجی کرد؟

هم اکنون 100 مدل شناخته شده از تی رکس وجود دارد اما تقریبا دو پنجم آن ها در دست بخش خصوصی و تجاری است که نمی توان به طور کامل به ساختار موجود در آن ها اعتماد کرد. بنابراین برای مشخص حداقل تعداد فسیل برای اهداف مطالعه، تیم مارشال تعداد آن را به 32 فسیل تی رکس بالغ که در مؤسسات عمومی نگهداری می شوند، محدود کرد.

اگر تمام تی رکس هایی که تا به حال زندگی نموده اند، حدود 2.5 میلیارد تخمین زده شده و فقط 32 فسیل از آن ها به دست آمده این یعنی از هر 80 میلیون تی رکس فقط یکی فسیل شده است. حتی اگر درصد بیشتری از حیوانات فسیل شده و هنوز بقایای آن پیدا نشده باشد، جزئیات بیشتر، این احتمال را تأیید می نماید که چقدر نادر است که یک لاشه به سرعت و در شرایط شیمیایی مناسب دفن گردد تا کانی سازی شده و یک فسیل شکل بگیرد.

به گفته مارشال اگر جمعیت تی رکس هزار برابر کمتر بود، یعنی به جای 2.5 میلیارد، 2.5 میلیون بود، شاید هرگز فسیل آن را پیدا نمی کردیم.

روشی که تیم مارشال ترسیم نموده می تواند برای سایر موجودات منقرض شده هم استفاده گردد. به گفته دانشمندان، در میان دایناسورها یکی از بهترین نامزدها گونه گیاهخوار دوره میانه زیستی کرتاسه یعنی مایاسور (Maiasaura) است که صدها نمونه آن از نوزادان تا بزرگسالان شناخته شده است.

از نظر وودوارد، یکی از هیجان انگیزترین نتیجه های این تحقیق، این است که فسیل های دایناسورها چقدر کمیاب هستند. اگر این نسبت ها برای گونه های دیگر به جز تی رکس هم برقرار باشد، شاید حتی پژوهشگران بتوانند تخمین بزنند که چه تعداد از گونه های دایناسورها اصلا فسیل نشده اند و برای همواره ناشناخته مانده اند. این طور که او می گوید: توانایی درک میزانی که از دست داده ایم، می تواند به اندازه دانستن میزانی که در اختیار داریم مهم باشد.

عکس کاور: طرحی گرافیکی از تی رکس

Credit: 1Ado123/Wikimedia

منبع: National Geographic